Kanhoji Angre pirate कान्होजी आंग्रे : pirate meaning in marathi
कान्होजी आंग्रिया (आंग्रे) हे मराठा नौदलाचे कमांडर होते, आणि ते १८व्या शतकाच्या सुरुवातीस भारतात पाय रोवण्याचा प्रयत्न करणार्‍या समुद्री औपनिवेशिक शक्तींचा सामना करण्यासाठी प्रसिद्ध आहेत. त्याचा असा पराक्रम होता की तो सुरतपासून वेंगुर्लापर्यंत भारताच्या पश्चिम किनार्‍यावरील समुद्राचा निर्विवाद स्वामी बनला.
Pirate Meaning : समुद्री डाकू
त्यांच्या कुटुंबाच्या अधिकृत इतिहासानुसार, कान्होजी हे जन्माने मराठा होते, आणि त्यांचे कुटुंबाचे नाव ‘संकपाळ’ होते, जे नंतर त्यांच्या गावाच्या ‘अंगरवाडी’ नावाच्या आधारे आंग्रिया किंवा आंग्रे असे बदलले. त्यांचे वडील तुकोजींनी शिवाजीच्या हाताखाली सेवा केली होती आणि त्यांच्या पावलावर पाऊल ठेवून कान्होजीही मराठ्यांच्या सेवेत रुजू झाले. मराठा शासक राजाराम यांनी 1698 मध्ये त्यांना नौदलाचे ऍडमिरल म्हणून नियुक्त केले आणि त्यांना सरखेल ही पदवी दिली.
Kanhoji Angre pirate : Is it true ?
शिवाजीने स्थापन केलेल्या मराठा नौदलाचे नेतृत्व कान्होजींनी केले. त्यांनी आपल्या जहाजांचा उपयोग मराठा व्यापार्‍यांचे मलबारमधील चाच्यांपासून संरक्षण करण्यासाठी आणि मराठा राज्यासाठी समुद्राचे सार्वभौमत्व सुरक्षित करण्यासाठी केला. या उद्दिष्टांच्या पूर्ततेसाठी कान्होजींनी अलिबागच्या जवळ असलेल्या कुलाबा येथे तळ उभारला आणि रत्नागिरीतील सुवर्णदुर्ग आणि विजयदुर्ग येथे स्थानके स्थापन केली. त्याने परदेशी व्यापार्‍यांना भारतीय जल हद्दीत प्रवेश करण्यासाठी दिलेला पास किंवा परवाना खरेदी करण्यास भाग पाडले. त्यांच्याकडून कोणत्याही अपयशाचा त्वरीत बदला घेतला गेला, पुरुषांना पकडणे आणि जहाजे नष्ट करणे.
यामुळे त्याचा थेट संघर्ष मुंबईतील इंग्रज, गोव्यातील पोर्तुगीज आणि वेंगुर्ला येथील डच यांच्याशी वसाहतवादी शक्तींशी झाला. 1718 मध्ये कान्होजी आणि इंग्रज यांच्यात उघड शत्रुत्व निर्माण झाले. नंतरच्या लोकांनी कुलाब्याला अनेक मोहिमा पाठवल्या, पण त्यात यश आले नाही. त्यानंतर डिसेंबर १७२१ मध्ये इंग्रज आणि पोर्तुगीजांच्या एकत्रित सैन्याने त्याच्यावर आक्रमण केले. कान्होजींनी युद्ध आणि मुत्सद्देगिरी या दोन्ही माध्यमातून त्यांचा पराभव केल्यामुळे ही मोहीम निष्फळ ठरली. त्याने केवळ आपल्या किल्ल्यांचे आणि इतर देशांतर्गत ठाण्यांचे रक्षण केले नाही तर पिलाजी जाधवांच्या नेतृत्वाखालील मराठा सैन्याला त्याच्या मदतीला येण्यासही त्याने यश मिळवले.
अपराजित, अतुलनीय आणि अतुलनीय कान्होजींचे 04 जुलै 1729 रोजी निधन झाले. त्याचा पराक्रम एवढा होता की तो त्याच्या प्रतिस्पर्ध्यांशी लढत असतानाही त्याचे प्रजाजन त्याच्याकडून दिलेले पास खरेदी करत राहिले. इंग्रज लेखक ग्रोस यांनी त्यांच्याबद्दल लिहिताना म्हटले आहे की जरी कान्होजी ‘आपल्या आदेशात अत्यंत कठोर आणि शिक्षा करण्यात अचूक’ होते, तरीही ‘ते आपले अधिकारी आणि सैनिक यांच्याशी उदारमतवादी होते ज्यांच्याशी त्यांनी लष्करी स्पष्टवक्तेपणाचा प्रभाव पाडला होता’ आणि खरा मराठा म्हणून ते ‘श्रद्धा जपण्यात अत्यंत दक्ष’ होते.
भारताच्या या वीराला श्रद्धांजली म्हणून, 15 सप्टेंबर 1951 रोजी मुंबईतील वेस्टर्न नेव्हल कमांडच्या किनाऱ्यावर आधारित लॉजिस्टिक आणि प्रशासकीय सहाय्य स्थापनेला INS आंग्रे असे नाव देण्यात आले.