लूज मोशनसाठी प्रभावी सोपे घरगुती उपाय , अतिसार किंवा सैल हालचाल तेव्हा होते जेव्हा आतडे पोषक तत्वे शोषू शकत नाहीत. जेव्हा असे होते तेव्हा अन्न योग्यरित्या पचल्याशिवाय शरीरात जाते.
लूज मोशन किंवा अतिसार हा प्रत्येक वयोगटातील सर्वात सामान्य आजारांपैकी एक आहे – लहान मुलांपासून ते मातांपर्यंत. अतिसार म्हणजे अनियमित अंतराने वारंवार पाण्यासारखा किंवा सैल मल येणे. अतिसाराची अनेक संभाव्य कारणे आहेत. यामध्ये अॅलर्जी, अन्न विषबाधा, संसर्ग आणि ताण यांचा समावेश आहे. म्हणून, अतिसार हे अनेक संभाव्य कारणांपैकी एकाचे लक्षण आहे. बहुतेक वेळा, सैल हालचाल ही गंभीर समस्या नसते आणि घरी उपचार केले जाऊ शकतात.
अतिसारामुळे द्रव आणि इलेक्ट्रोलाइट कमी होणे, निर्जलीकरण, रक्ताच्या गुठळ्या आणि इतर विविध लक्षणे उद्भवू शकतात. तथापि, काही आहारातील बदलांमुळे किंवा चुकीच्या वेळी अँटीबायोटिक उपचारांमुळे तुमचे आतडे त्याचे चांगले बॅक्टेरिया गमावतात तेव्हा लूज मोशनचे मुख्य कारण म्हणजे लूज मोशन कसे थांबवायचे याचा लोक अनेकदा विचार करतात. सुदैवाने, अतिसार अल्पकालीन असतो आणि सामान्यतः एक किंवा दोन दिवसात कमी होतो. तथापि, गंभीर प्रकरणांमध्ये तो गंभीर स्थिती बनू शकतो. म्हणून, जर लूज मोशनसाठी घरगुती उपाय तुमच्यासाठी काम करत नसतील, तर तुम्ही डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
लूज मोशनसाठी सर्वात प्रभावी घरगुती उपाय
१. केळी, तूप, जायफळ आणि वेलची
केळी सोलून पेस्ट बनवा. नंतर, या पेस्टमध्ये अर्धा चमचा तूप घाला. हे मिश्रण, जायफळ आणि वेलची पावडरसह, दिवसातून दोनदा खावे.
२. दही आणि तूप सोबत तांदूळ
कोमट दही आणि तूप सोबत थोडे भात मिसळा. हा घरगुती उपाय तुम्हाला अतिसारापासून आराम देईल.
३. आले आणि पाण्यासोबत दही खा
समान प्रमाणात दही आणि पाणी मिसळा आणि त्यात थोडे किसलेले आले घाला. अतिसाराची लक्षणे कमी करण्यासाठी दिवसातून दोनदा हे घरगुती उपाय प्या.
४. आले, साखर आणि कोमट पाणी अतिसार रोखू शकते
एक कपमध्ये एक चमचा किसलेले आले घ्या. त्यात साखरेसह कोमट पाणी घाला. अतिसार आणि लूज मोशनवर उपचार करण्यासाठी हे मिश्रण प्या.
५. तूप, आले आणि साखर हे यावर उत्तम उपाय आहेत
एका भांड्यात थोडेसे तूप घ्या. त्यात थोडेसे किसलेले आले, जायफळाची पूड आणि नैसर्गिक साखर घाला. चांगले मिसळा आणि हे मिश्रण दिवसातून दोन किंवा तीन वेळा घ्या.
६. बडीशेप आणि आले पावडर
बडीशेप आणि आले पावडर खूप प्रभावी आहेत. तुम्ही दिवसातून एक किंवा दोनदा चघळून अतिसार कमी करू शकता.
७. लिंबाचा रस आणि वेलची किंवा जायफळ असलेली काळी चहा प्या
एक कप कडक काळी चहा अतिसार रोखण्यास मदत करेल. त्यात लिंबाचा रस आणि थोडी ताजी वेलची किंवा जायफळ घाला. जेव्हा तुम्हाला सैल हालचाल होते तेव्हा हे मिश्रण प्या.
८. सफरचंद, जायफळ, वेलची आणि तूप
सफरचंदाचे अनेक आरोग्य फायदे आहेत. म्हणून एक सफरचंद घ्या आणि ते तुपात शिजवा. जायफळ आणि वेलची घालून तुम्ही ते अधिक प्रभावी बनवू शकता. ते खा आणि सैल हालचाल दूर ठेवा.
लूज मोशन थांबवण्यासाठी इतर प्रभावी घरगुती उपाय
खाली, आम्ही सोप्या घरगुती उपचारांची रूपरेषा दिली आहे जी डॉक्टरांना न भेटता तुमच्या लूज मोशनवर मात करण्यास मदत करू शकतात.
दही
प्रोबायोटिक्स असलेले सर्वात प्रसिद्ध आणि प्रभावी पदार्थ म्हणजे दही. दह्यामध्ये प्रोबायोटिक-समृद्ध बॅक्टेरियाचे प्रकार मुबलक प्रमाणात असतात जे तुमच्या पचनसंस्थेतील संसर्गजन्य बॅक्टेरियाशी लढण्यास मदत करतात ज्यामुळे अतिसार होतो. जर तुम्हाला लूज मोशनचा त्रास होत असेल तर तुम्ही दिवसभर दही खावे. दही खाल्ल्याने पोटाची समस्या किंवा आम्लता होत नाही.
ताक
ताकात लॅक्टोबॅसिलस नावाच्या लॅक्टिक अॅसिड बॅक्टेरियाचे जिवंत कल्चर असते जे हानिकारक आणि उपयुक्त आतड्यांतील बॅक्टेरियामध्ये संतुलन राखण्यास मदत करते. ते रोगप्रतिकारक शक्तीला समर्थन देते आणि एक उत्कृष्ट प्रोबायोटिक म्हणून कार्य करते. निरोगी शरीरासाठी दररोज एक उंच ग्लास किंवा दोन लहान ग्लास ताक घेण्याची शिफारस केली जाते. ताकाचे जास्त सेवन केल्याने तुमचा सर्दी आणि ताप वाढू शकतो, म्हणून संयम हा महत्त्वाचा घटक आहे.
केफिर लिंबाची पाने
थाई पाककृतीमध्ये मोठ्या प्रमाणात वापरल्या जाणाऱ्या केफिर लिंबाची पाने, प्रोबायोटिक गुणधर्मांसह भरपूर आरोग्य फायदे देतात. या पानांमध्ये काही अँटीबॅक्टेरियल घटक असतात जे अन्न विषबाधा आणि सैल हालचालींसाठी सामान्य दोषी असलेल्या स्टेफिलोकोकस बॅक्टेरियाशी प्रभावीपणे लढतात. चांगल्या पदार्थांचा अतिरेक वाईट आहे, म्हणून ते माफक प्रमाणात सेवन करा.
किमची (एक कोरियन डिश)
कोबीच्या आंबवण्याद्वारे तयार केलेले, किमची एक उत्कृष्ट प्रोबायोटिक आहे. दही आणि किमची सारख्या आंबवलेल्या पदार्थांमध्ये ताकासारखेच लैक्टोबॅसिली असते. किमची खाल्ल्याने तुमच्या आतड्यांमध्ये चांगल्या बॅक्टेरियाची पातळी वाढते आणि निरोगी पचन राखण्यास मदत होते आणि सैल हालचालींना प्रतिबंधित करते. जास्तीत जास्त प्रोबायोटिक फायदे मिळविण्यासाठी दररोज १०० ग्रॅम किमचीचा एक सर्व्हिंग शिफारसित आहे. तथापि, ते जास्त खाऊ नका! जास्त सेवन केल्याने पोटफुगी, गॅस आणि मळमळ यासारखे दुष्परिणाम होऊ शकतात.
प्रोबायोटिक असलेले पदार्थ जास्त खाऊ नका हे महत्वाचे आहे. कमी प्रमाणात उपयुक्त असले तरी, मोठ्या प्रमाणात सेवन केल्यास ते आम्लता निर्माण करू शकतात. प्रोबायोटिक्स असलेले इतर पदार्थ म्हणजे ताक, केफिर लिंबू पाने आणि किमची (एक कोरियन कोबी डिश).
केळी
केळी आणि बटाटे यांसारख्या फळे आणि भाज्यांमध्ये पोटॅशियमचे प्रमाण जास्त असते. त्यामध्ये पेक्टिन देखील असते – पाण्यात विरघळणारे फायबर जे आतड्यांमधील अतिरिक्त पाणी शोषण्यास मदत करते. या व्यतिरिक्त, केळीमध्ये महत्त्वाचे इलेक्ट्रोलाइट्स असतात जे तुमचे शरीर सैल हालचालींमुळे गमावते. ते तुमच्या डिहायड्रेटेड आणि थकलेल्या शरीराला आवश्यक असलेली ऊर्जा देखील प्रदान करतात.
दर दोन तासांनी एक पिकलेले केळे खा. जर तुम्हाला थोडे अधिक चवदार पदार्थ आवडत असतील तर तुम्ही केळी मॅश करून त्यात रॉक सॉल्ट घालू शकता किंवा बटाटे चिव घालून मॅश करू शकता.
अ‍ॅव्होकॅडो
अ‍ॅव्होकॅडोचे आरोग्यासाठी खूप फायदे आहेत. ते केवळ पोटॅशियमचे उत्कृष्ट स्रोत नाहीत तर ते निरोगी चरबी, व्हिटॅमिन के आणि फोलेटने देखील समृद्ध आहेत. अठ्ठासष्ट ग्रॅम अ‍ॅव्होकॅडोमध्ये सुमारे ३४५ मिलीग्राम पोटॅशियम असते, जे तुमच्या एकूण पोटॅशियमच्या DV च्या सुमारे ७% आहे.
विशेष म्हणजे, अ‍ॅव्होकॅडोमध्ये सॉर्बिटॉल किंवा पॉलीओल्स (कार्बोहायड्रेट्स) नावाचे पदार्थ असतात जे संवेदनशील पोट असलेल्या लोकांना प्रभावित करू शकतात. एकाच वेळी अ‍ॅव्होकॅडो जास्त खाल्ल्याने पोटफुगी, अतिसार किंवा तीव्र वेदना होऊ शकतात.
पालक
पालक ही एक अतिशय पौष्टिक भाजी आहे. त्यात पोटॅशियमचे प्रमाण जास्त असते, १ कप किंवा १९० ग्रॅम पालक पोटॅशियम DV च्या सुमारे १२% प्रदान करतो. पालक मध्यम प्रमाणात खाल्ल्याने तुमच्या आतड्यांचे आरोग्य चांगले असते, परंतु ते जास्त प्रमाणात खाल्ल्याने मूत्रपिंडातील दगड होण्याचा धोका वाढू शकतो.
टरबूज
तुम्हाला वाटले का टरबूजमध्ये फक्त पाण्याचे प्रमाण जास्त असते? बरं, नाही! त्यात पोटॅशियमचे प्रमाणही चांगले असते. फक्त दोन कलिंगड, सुमारे ५७२ ग्रॅम, पोटॅशियम डीव्हीच्या जवळजवळ १४% प्रदान करतात.
हे आहारातील फायबर आणि पाण्याचा एक उत्तम स्रोत आहे जे तुम्हाला हालचाल करताना हायड्रेटेड ठेवते. तथापि, जास्त कलिंगड खाल्ल्याने गॅस, पोटफुगी, अतिसार आणि इतर पोटाच्या समस्या उद्भवू शकतात.
लिंबू
त्याच्या दाहक-विरोधी गुणधर्मांमुळे, लिंबू हा सैल हालचाली थांबवण्यासाठी एक उत्तम घरगुती उपाय आहे. तुम्ही ते रस म्हणून घेऊ शकता किंवा तुमच्या फळे आणि भाज्यांवर चांगला रस पिळून घेऊ शकता. कृपया त्याचे जास्त सेवन टाळा! कालांतराने जास्त प्रमाणात लिंबू खाल्ल्याने तुमचे दात खराब होऊ शकतात आणि छातीत जळजळ होऊ शकते.
गुसबेरी
आवळा म्हणूनही ओळखले जाणारे, गुसबेरीमध्ये शक्तिशाली रेचक गुणधर्म आहेत आणि सैल हालचाली बरे करण्यासाठी हे एक उत्तम अन्न उत्पादन आहे. सुमारे १० ग्रॅम वाळलेला आवळा घ्या, तो बारीक करा आणि बारीक पावडर बनवा. दररोज सकाळी आणि संध्याकाळी जेव्हा जेव्हा तुम्हाला सैल हालचाली होतात तेव्हा १ ग्रॅम ही पावडर एक ग्लास पाण्यासोबत घ्या.
द्राक्षफळ
ते तंतूंनी समृद्ध असतात जे आतड्यांचा प्रवाह सुलभ करतात. तथापि, द्राक्षफळात साखर, फायबर आणि अँटीऑक्सिडंट्सचे प्रमाण जास्त असल्याने आतड्यांच्या हालचालींना चालना मिळते आणि अतिसार वाढतो. म्हणून, जरी ते एक निरोगी अन्न पर्याय असले तरी, जास्त प्रमाणात सेवन केल्याने पोटफुगी, गॅस आणि अतिसार होऊ शकतो.
गोड लिंबू
गोड लिंबू किंवा मोसंबीच्या रसात असे आम्ल असतात जे आतड्यांमधील विषारी पदार्थांशी लढण्यासाठी उत्तम असतात. ते आतड्यांच्या हालचाली सुधारण्यास मदत करते आणि आतड्यांमधून विषारी पदार्थ बाहेर काढण्यास मदत करते, ज्यामुळे सैल हालचाली कमी होतात. तुम्ही कोमट पाण्यासोबत गोड लिंबूचा रस पिऊ शकता आणि दिवसातून १-२ वेळा सेवन करू शकता. चव सुधारण्यासाठी आणि आरोग्यासाठी फायद्यांसाठी थोडे मध घाला.
जर तुम्ही इंडियन गुसबेरीमध्ये खूप कमी प्रमाणात साखर मिसळली तर परिणामी पेय तुमचे पोट शांत करण्यास मदत करू शकते. पर्यायी, एका कपमध्ये कोमट पाण्यात थोडेसे लिंबू घालणे हा एक सोपा आणि आरामदायी घरगुती उपाय आहे.
लूज मोशन टाळण्यासाठी टिप्स
रीहायड्रेटिंग
लूज मोशन रोखण्यासाठी सर्वोत्तम घरगुती उपाय म्हणजे भरपूर पाणी पिणे. केळी आणि खारट काकडी सारखी नैसर्गिक इलेक्ट्रोलाइट्स असलेली फळे आणि भाज्या खाल्ल्याने तुम्हाला अतिसारापासून दूर राहण्यास मदत होईल.
रिकव्हरी डाएट (बी.आर.ए.टी. डाएट फॉलो करा)
तुम्ही रिकव्हरी डाएट किंवा बी.आर.ए.टी. डाएट फॉलो करून अतिसार रोखू शकता, ज्याचा अर्थ केळी, तांदूळ, सफरचंद आणि टोस्ट आहे. हा डाएट तुमच्या आतड्यांना आराम देण्यास आणि स्टूलमध्ये पाण्याचे प्रमाण कमी करण्यास मदत करतो.
काही पदार्थ टाळल्याने
कॅफीन, अल्कोहोल आणि कार्बोनेटेड पेये तुम्हाला अतिसार होण्याची शक्यता वाढवतील. म्हणून, अशा पेयांचे सेवन मर्यादित करणे शहाणपणाचे आहे, विशेषतः जर तुम्हाला लूज मोशन होण्याची शक्यता असेल.
प्रोबायोटिक्स घेणे
आतडे निरोगी ठेवण्यासाठी प्रोबायोटिक्स आवश्यक आहेत. जर तुमच्या आहारात किंवा दिनचर्येत काही बदल केले असतील, तर आतड्यांचे आरोग्य संतुलित करण्यासाठी आणि लूज मोशन रोखण्यासाठी तुम्ही काही आहारातील प्रोबायोटिक्स घेण्याचा सल्ला दिला जातो.
निष्कर्ष
जरी लूज मोशनसाठी अनेक घरगुती उपाय असले तरी, ते काही लोकांसाठी तितके प्रभावी नाहीत जितके ते इतरांसाठी आहेत. म्हणून, जर तुम्हाला घरगुती उपायांनी लूज मोशन कसे थांबवायचे हे माहित नसेल तर तुम्ही डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा आणि औषधे घ्यावीत.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न :
१. मी लूज मोशन त्वरित कसे थांबवू शकतो?
लूज मोशन दरम्यान कमी अन्न खाणे आणि पोटाला आराम देणे उचित आहे. तथापि, जर हालचाल तीव्र असतील तर खालील पदार्थ विशिष्ट काळासाठी आराम देऊ शकतात – आल्याची चहा, लिंबू आणि मीठ, पाण्यासोबत ओरड बियाणे आणि धणे आणि लिंबू पाणी.
२. मी लूज मोशनमध्ये दूध पिऊ शकतो का?
लूज मोशन किंवा अतिसार दरम्यान दूध पचवणारे आतड्याचे एंजाइम धुतले जाते. म्हणून, लूज मोशन दरम्यान दूध आणि दुग्धजन्य पदार्थ कमीत कमी तीन-चार दिवस टाळावेत. लूज मोशन थांबल्यानंतरही, तुम्ही पूर्णपणे तंदुरुस्त आणि बरे होईपर्यंत दूध पिऊ नये.
३. मी लूज मोशनमध्ये चहा पिऊ शकतो का?
चहा, विशेषतः हर्बल टी, फ्लू आणि सामान्य सर्दी बरा करते. चहामध्ये असे संयुगे असतात जे लूज मोशन आणि डायरियाची लक्षणे कमी करतात. म्हणूनच, मर्यादेत चहा घेतल्याने लूज मोशन दरम्यान तुम्हाला बरे वाटू शकते.
४. लूज मोशनसाठी सर्वोत्तम पेय कोणते आहे?
पाणी, ताजे रस आणि कॅफिन-मुक्त पेये लूज मोशनमध्ये आतड्यांना आराम देण्यास मदत करतील. लूज मोशन दरम्यान हायड्रेटेड राहण्यासाठी कोणत्याही पेयाचा ग्लास घ्या. पेयांना अधिक प्रभावी बनवण्यासाठी त्यात चिमूटभर मीठ किंवा साखर घाला.